Historie van B&B 't Vogelhuisje
B&B 't Vogelhuisje is kort na de oorlog gebouwd als noodwoning
Een van de kinderen van de familie Nijkamp, de eerste bewoners van deze noodwoning, vertelt ons het volgende:
12 april 1945
“ …. Stil…. Luister…. Hoor je dat? “
Het was niet het schieten van Duitsers of van Canadezen wat hij bedoelde, maar het brandende riet van de boerderij. Die was in brand geschoten en de koeien loeiden in de stal. Helaas heeft het vee het niet overleefd. Maar de 5 personen in de schuilkelder gelukkig wel.
Canadese soldaten sommeerden de familie om uit de schuilkelder te komen. De bevrijding was daar, maar alles was in vlammen opgegaan.
Alles! Nou ja het kippenhok stond er nog.
Na de oorlog werden noodwoningen gebouwd. Hier en ook bij de buren. Maar eerst moest de familie in het kippenhok wonen. Ook dat was overleven. De tweede zoon van de familie werd er geboren. In de loop van 1946 werd intrek genomen in deze noodwoning. Opa, oma, vader, moeder en twee kinderen. Later nog met een derde kind. Ze hebben er tot 31 januari 1953 gewoond.
Mocht je meer willen weten, lees dan vooral verder.
Wederopbouwboerderij
De plek waar wij wonen heeft een lange historie. Voor ons begint het in april 1945, zoals hierboven staat omschreven. In de directe omgeving zijn er helaas meer boerderijen afgebrand of kapot geschoten. Na de oorlog heeft het ministerie van wederopbouw en volkshuisvesting opdracht gegeven tot de (her)bouw van deze boerderijen. Onze woning is dan ook een zogenaamde wederopbouwboerderij en de B&B is de bijbehorende noodwoning.
Omdat er veel van dit erfgoed verloren dreigde te gaan is “Stichting Sallands Erfgoed” opgericht, met als doel om het herstel van veel wederopbouwwoningen aan te pakken.
Links een plaatje met de wederopbouw in de directe omgeving. De woning op de hoek Hessenweg de Stokte is afgebroken vanwege de herinrichting van de Hessenweg.
Wederopbouw na de 2e wereldoorlog
Hieronder een tekst gepubliceerd op Dalfsennet, verslag uit een lezing van Robert Kemper Alferink (maart 2017) die zich erg heeft verdiept in deze materie.
“Wederopbouw na de 2e wereldoorlog; Vooral langs kanalen, wegen en spoorlijnen zijn veel boerderijen door de Duitsers in brand geschoten om aan de geallieerden te ontkomen. Maar ook de geallieerden schoten boerderijen in brand omdat ze dachten dat daar veel Duitsers zich schuil zouden houden. In Salland zijn er een kleine 300 boerderijen verwoest. De bewoning van die getroffen bewoners vond de eerste jaren na de oorlog plaats in gedeelten van een schuur, een kokhuussie (kookhuisje) of in een in der haast gebouwde noodwoning.”
Onder leiding van architect Piet Lankhorst uit Zwolle zijn de plannen gemaakt voor het oprichten van een noodwoning uit de resten van de afgebrande boerderij. Hij is ook verantwoordelijk voor de bouw van de wederopbouwboerderij waar wij nu wonen. Doordat er veel woningen moesten worden herbouwd en er onvoldoende materialen beschikbaar waren, duurde de herbouw en de bouw soms erg lang. Het bouwen van de noodwoning duurde tot oktober 1945 (sommigen menen zelfs oktober 1946). Het gevolg daarvan was dat de toenmalige bewoners een half jaar in een kippenhok moesten wonen (misschien zelfs anderhalf jaar). De bouw van de eigenlijke wederopbouwboerderij is pas afgerond in 1953.
De Nederlandse staat had beperkte middelen. Elke (her)bouw moest dan ook worden getaxeerd. Hiernaast het taxatierapport van de afgebrande woning en de herbouwkosten van de noodwoning.
Klik op een foto voor een vergroting.
Hendrik Jan Nijkamp met paard voor de oude schuur. Schuur en boerderij werden verwoest.

Deze noodwoning
De noodwoning werd aanvankelijk bewoond door P. v. d. Vegt met zijn vrouw, schoonzoon H.J. Nijkamp en dochter W. Nijkamp v.d. Vegt. Het jonge stel had een zoon en de jaren in het kippenhok en de noodwoning kwamen er nog twee kinderen bij in het gezin Nijkamp.
Aan het eind van de woonperiode in de noodwoning werd deze bewoond door 4 volwassenen en 3 kinderen.
Hoe het is gegaan rond de bevrijdingsperiode is goed te lezen het artikel “De bevrijding van Oudleusen ” Alle mensen die in dit artikel worden genoemd waren directe buurtbewoners Nijkamp, Lans en Boerman woonden in de drie huizen die op het kaartje (eerdere afbeelding) staan.
Een klein stukje uit het artikel:
Bij Nijkamp stond op dat moment de boerderij ook al in brand. Ook zijn vee kwam daarbij om. Nijkamps schoonvader Peter van der Vegt was van huis. Nijkamp en zijn vrouw, hun 1-jarig zoontje Henk, zijn schoonmoeder en twee onderduikers uit de buurt gingen in de schuilkelder en overleefden daar het gevecht. Wel drong nog een kogel naar binnen toen de toegang even werd geopend. En vijf minuten voordat het gevecht voorbij was schudde de schuilkelder door het dichtbij inslaan van een granaat.
Intrek in de nieuwe boerderij - 1953
Toen de bewoners in 1953 eindelijk de nieuwe boerderij mochten betrekken waren ze hier heel blij mee. Maar…, de eerste nacht, het stormde. Dakpannen waaiden van het huis. Dakplaten van de schuur van de buren aan de westzijde, kletterden over het erf. (H.J. Nijkamp vertelde dit verhaal bij de notaris tijdens de overdracht van de woning). Nijkamp kon niet slapen en dacht “Als dit het nu is, waar we zo naar uit hebben gekeken”. Ja, het was een teleurstelling. Toen ze ’s ochtends beneden kwamen en de radio aanzetten, werd het nieuws beheerst door het volgende bericht: https://www.youtube.com/watch?v=ThC-J1IxyVM
Deze gebeurtenis heeft diepe indruk gemaakt op Nijkamp en zijn naasten.
Nadat het gezin Nijkamp en v.d. Vegt de boerderij gingen bewonen werd de noodwoning gebruikt als woonruimte voor varkens.
In de 50er en 60er jaren werd er al gesproken over het aantal boeren en de omvang van de bedrijven (dat is niet nieuw dus). Veel boeren stopten met hun bedrijf en kregen hierbij subsidie van de overheid (sanering noemde men dit). Zo is er in de 70er jaren ook een eind gekomen aan het boerenbedrijf van de fam. Nijkamp. Het vee en de landerijen werden verkocht en Nijkamp ging als conciërge aan de slag bij de bank in Dalfsen. Nijkamp en zijn vrouw hebben nog tot 2002 op hun voormalige boerderij gewoond, waarbij de noodwoning omgetoverd werd tot tijdelijke woonruimte voor mensen die op dat moment zonder zaten. Ook hebben een aantal van hun kinderen hier voor kortere of langere tijd gewoond. Uit alle verhalen die we in de loop van de jaren hebben gehoord is ons wel duidelijk geworden dat de familie Nijkamp hartelijke mensen waren met oog voor de medemens. Wij zijn dan ook dankbaar dat zij het voor ons mogelijk hebben gemaakt om op deze plek te gaan wonen.
In 2022 hebben wij besloten om de oorspronkelijke noodwoning volledig nieuw op te bouwen. We kregen van de gemeente Dalfsen toestemming om de buitenmuur als binnenmuur te gebruiken, waardoor we in staat waren om de woning heel goed te isoleren. De vloer is verwijderd en vervangen door een nieuwe, waarbij een goede isolatie is aangebracht. En uiteraard is het dak ook voorzien van isolatie. Op dat moment hebben wij ervoor gekozen om de woning duurzaam (warmtepomp/airco) te verwarmen en te koelen.
Kortom, een compacte woning met een rijke historie.
We hopen dat jullie ervan genieten.
Mocht u meer willen weten over de historie van deze omgeving, dan is daar het e.e.a. over te vinden op Dalfsennet en bij de historische kring Dalfsen. Hieronder een aantal linkjes die u kunt gebruiken.
https://www.dalfsennet.nl/nieuws/323198/34-wederopbouwboerderijen-gevonden-in-dalfsen.html#gallery-1
https://www.dalfsennet.nl/nieuws/302790/lezing-wederopbouw-boerderijen-in-salland.html